پمپ گریز از مرکز جریان مختلط چیست؟
پمپ گریز از مرکز جریان مختلط به شرایط بهره برداری، نیازمند ایجاد تغییر در نوع پروانه‌ای هستند که در آنها به کار رفته است. در واقع در حالت معمول یک پمپ گریز از مرکز، به صورت پمپ گریز از مرکز شعاعی ساخته می‌شود که در واقع از پروانه‌های شعاعی استفاده می‌کنند تا به سیال زاویه‌ای پس از خروج از پروانه دهند.
برای اینکه درک درستی از پمپ گریز از مرکز جریان مختلط داشته باشید نیاز است انواع پروانه پمپ گریز از مرکز را به طور کامل بشناسید. بنابراین خواندن مقاله آشنایی با انواع پمپ گریز از مرکز می‌تواند شما را راهنمایی کند.
پمپ جریان مختلط چیست؟
پمپ گریز از مرکز جریان مختلط، پمپ‌هایی هستند که تحت عمل پمپاژ محوری و شعاعی قرار دارند. این پمپ‌ها با ایجاد مکش و با استفاده از پروانه چرخشی کار می‌کنند. معمولاً پمپ‌های جریان مختلط در دو نوع سرعت پایین و سرعت بالا وجود دارند. پمپ‌های سرعت پایین با سرعت 35 تا 80 دور در دقیقه و پمپ‌های سرعت بالا با سرعت 80 تا 160 دور در دقیقه هستند.
الکتروموتور به کار رفته در این پمپ‌ها آسنکرون و قفس سنجابی بوده و با جریان متناوب کار می‌کند. معمولاً این پمپ‌ها به صورت عمودی نصب می‌شوند، اما در بعضی از موارد خاص و با توجه به تعداد طبقات و اندازه موتور در آنها، امکان نصب افقی و مایل نیز وجود دارد.
پمپ‌های جریان مختلط با سرعت پایین از پروانه با محفظه حلزونی یا حلقوی استفاده می‌کنند در حالی که پمپ‌های با سرعت بالا از پروانه‌های با دیفیوزر و محفظه سیلندری استفاده می‌کنند. از پمپ جریان مختلط با پروانه حلزونی در مواقعی استفاده می شود که هم دبی و هم هد به اندازه کافی نباشد و نیاز به افزایش هر دو وجود داشته باشد.
ویژگی‌های خاص این پمپ‌ها به گونه‌ای است که در مواقعی که امکان استفاده از پمپ‌های شعاعی و محوری وجود ندارد، بتوان از این پمپ‌ها استفاده کرد. این پمپ‌ها به گونه‌ای ساخته شده‌اند که از ورود مواد جامد به درون پمپ جلوگیری شود. این کار توسط محفظه مکش موتور و صافی مکش پمپ انجام می‌شود.
پمپ‌های جریان مختلط بر اساس نوع پروانه پمپ که به شکل باز، بسته و یا نیمه باز باشد و یا نوع تیغه‌ها، فاصله تیغه‌ها از هم و تعداد آنها با یکدیگر تفاوت دارند. این تفاوت منجر به تغییر در راندمان، دبی و هد یا آبدهی می‌شود.
پمپ گریز از مرکز جریان مختلط چگونه کار می‌کند؟
پمپ گریز از مرکز جریان مختلط ترکیبی از ویژگی‌های پمپ‌های شعاعی و محوری را در خود جای داده‌اند و عملکرد منحصربه‌فردی دارند. این پمپ‌ها دارای پروانه‌ای با طراحی مورب هستند که با استفاده از نیروی گریز از مرکز، سیال را با فشار مناسب به بیرون هدایت می‌کنند.
عملکرد پمپ به این صورت است که ابتدا پروانه توسط یک موتور الکتریکی به حرکت درمی‌آید. این حرکت باعث می‌شود که تیغه‌های پروانه از یک سو به سیال فشار وارد کرده و از سوی دیگر آن را به چرخش درآورند، که در نتیجه نیروی گریز از مرکز ایجاد می‌شود. به این ترتیب، جریان و فشار آب درون پمپ شکل می‌گیرد.
سیال به‌صورت محوری وارد پروانه شده و پس از عبور از آن، به‌صورت اریب از پمپ خارج می‌شود. سرعت جریان در این نوع پمپ‌ها می‌تواند از 0.1 تا 50 متر بر ثانیه متغیر باشد و راندمان آنها بین 64 تا 86 درصد قرار دارد.
پمپ گریز از مرکز جریان مختلط عمودی و افقی
اکثر پمپ‌های جریان مختلط به صورت عمودی هستند و به صورت تک طبقه یا چند طبقه‌ای ساخته می‌شوند. اما پمپ جریان مختلط افقی نیز وجود دارد که نسبت به مدل عمودی کمتر شناخته شده است. این پمپ به صورت افقی قرار گرفته و ویژگی‌هایی شبیه به پمپ عمودی دارد.
این پمپ‌ها دارای سرعت جریان زیاد، هد متوسط، راندمان بالا و کاربردهای فراوانی هستند. نوع خاصی از این پمپ‌ها به نام پمپ جریان مختلط ولوت، دارای اندازه محوری کوتاه، قدرت عملیات بالا و قابلیت اطمینان بالا است. علاوه بر این، در برخی از کاربردها، پمپ گریز از مرکز اتا تیپ 150 نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد، به‌ویژه در شرایطی که نیاز به پمپاژ سیالات با دبی بالا و هد مناسب باشد.
مزایا و معایب پمپ گریز از مرکز جریان مختلط
عملکرد دوگانه پمپ گریز از مرکز جریان مختلط سبب شده مزایای زیادی داشته باشند. در زیر به چند مورد از مزایای این پمپ‌ها در نوین پمپ اشاره می‌کنیم:
- دارای دبی بالا
- توانایی پمپاژ مایعات شفاف و تمیز و یا مایعات، کدر و گل آلود
- ترکیب دبی بالاتر همراه با فشار بالاتر در این پمپ‌ها برای عملکرد بهینه‌تر
- عملکرد دوگانه محوری و شعاعی
- از معایب این پمپ‌ها می‌توان به این موضوع اشاره کرد که پمپ‌های جریان مختلط قدرت شروع کمی دارند.
کاربردهای پمپ گریز از مرکز جریان مختلط
پمپ گریز از مرکز جریان مختلط به دلیل توانایی پمپاژ آب‌های گل‌آلود و سیالات حاوی مواد جامد، کاربرد گسترده‌ای در صنایع مختلف دارند. از این پمپ‌ها برای انتقال فاضلاب، مواد صنعتی دارای ذرات معلق و همچنین آب‌گیری و پمپاژ آب دریا استفاده می‌شود. علاوه بر این، در کارخانه‌های کاغذسازی نیز برای جابجایی خمیر کاغذ به کار می‌روند.
برخی دیگر از کاربردهای این پمپ‌ها عبارتند از:
- تأمین آب آشامیدنی برای ساختمان‌های مرتفع
- تأمین آب در فرآیندهای صنعتی
- تخلیه آب از معادن
- پمپاژ آب از چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق
- برداشت و انتقال آب از رودخانه‌ها، سدها و دریاچه‌ها
سخن آخر
پمپ گریز از مرکز جریان مختلط در بین انواع پمپ‌های گریز از مرکزی که وجود دارد، اغلب نادیده گرفته می‌شود و نسبت به سایر پمپ‌ها کمتر شناخته شده است. با این حال این پمپ‌ها ساختار منحصر به فردی دارند که آنها را از سایر پمپ‌های گریز از مرکز متمایز ساخته است. این پمپ‌ها در دو نوع افقی و عمودی وجود دارند. نوع افقی آن تک مرحله‌ای و یا تک طبقه‌ای بوده و نوع عمودی یک یا چند مرحله‌ای یا یک یا چند طبقه‌ای است.
با توجه به اینکه این پمپ‌ها به گونه‌ای ساخته شده‌اند که وجود ذرات معلق جامد در آب خللی در کارشان وارد نمی‌کند، برای محیط‌های صنعتی و مواردی که سیال دارای مواد جامد باشد، بسیار مناسب هستند.
سوالات متداول درباره پمپ جریان مختلط
پمپ جریان مختلط چه تفاوتی با پمپ‌های شعاعی و محوری دارد؟
پمپ جریان مختلط ترکیبی از ویژگی‌های پمپ‌های شعاعی و محوری را دارد. در این پمپ‌ها، سیال به‌صورت محوری وارد شده و پس از عبور از پروانه، به‌طور اریب خارج می‌شود که باعث افزایش هم‌زمان دبی و هد می‌شود.
پمپ‌های جریان مختلط در چه صنایعی کاربرد دارند؟
این پمپ‌ها در صنایعی مانند تصفیه‌خانه‌های فاضلاب، انتقال آب دریا، پمپاژ آب از چاه‌های عمیق، تخلیه آب معادن، و کارخانه‌های کاغذسازی برای انتقال خمیر کاغذ مورد استفاده قرار می‌گیرند.
آیا پمپ‌های جریان مختلط فقط به‌صورت عمودی ساخته می‌شوند؟
خیر، این پمپ‌ها در دو نوع عمودی و افقی تولید می‌شوند. مدل عمودی رایج‌تر است و می‌تواند چند طبقه‌ای باشد، در حالی که مدل افقی معمولاً تک طبقه‌ای است.
مزیت اصلی پمپ جریان مختلط چیست؟
این پمپ‌ها توانایی پمپاژ سیالات حاوی ذرات معلق را دارند، ترکیبی از دبی بالا و فشار مناسب را ارائه می‌دهند و راندمان بالایی دارند، که باعث می‌شود برای کاربردهای مختلف صنعتی و شهری مناسب باشند.
آیا پمپ‌های جریان مختلط نیاز به نگهداری خاصی دارند؟
مانند سایر پمپ‌های گریز از مرکز، این پمپ‌ها نیز به سرویس و نگهداری دوره‌ای نیاز دارند، از جمله بررسی وضعیت پروانه، یاتاقان‌ها، و سیستم آب‌بندی برای افزایش عمر مفید و کارایی آنها.
